W tym wpisie omówię technikę, której wiele osób się obawia, ze względu na to, że wydaje się bardzo skomplikowana. Nic bardziej mylnego. Pisanie stalówką jest bardzo satysfakcjonującym zajęciem i warto się go nauczyć.
Krótko o kaligrafii tradycyjnej
Pisanie stalówką na obsadce (obsadka to rączka, w której umieszczana jest stalówka) kojarzy się przede wszystkim z kaligrafią, czyli sztuką pięknego pisania. Stalówka zastąpiła używane wcześniej do tego celu ptasie pióra. Stalówkę maczaną w tuszu używa się do pisania takimi krojami pisma, jak copperplate (kursywa angielska) czy uncjała. Te style wymagają od twórcy trzymania się określonych, ścisłych zasad. Jako, że nie jestem specjalistką od klasycznych stylów, dlatego skupię się na bardziej przystępnej formie używania stalówki, czyli kaligrafii nowoczesnej.
Anatomia stalówki
Stalówka to kawałek blaszki, która jest wygięta w charakterystyczny szpiczasty kształt. Pomiędzy dwoma skrzydełkami stalówki jest rowek, w który wpływa tusz. Na końcu rowka znajduje się otwór, tzw. serce, w którym zbiera się większa ilość tuszu. Skrzydełka stalówki pod wpływem nacisku rozchylają się, uwalniając odpowiednią ilość tuszu. Większy nacisk stalówki na papier powoduje, że pisana jest grubsza linia, natomiast mniejszy nacisk skutkuje napisaniem cieńszej linii. Zasada pisania liter jest taka sama jak w przypadku brushpena – grubsza linia w dół, cieńsza w górę. Czy wiesz już, dlaczego pisanie brushpenem nazywa się „kaligrafią nowoczesną”?
Stalówkę umieszcza się w obsadce, czyli drewnianej lub plastikowej rączce. Obsadki mogą być proste lub skośne. W skośnej, stalówkę umieszcza się w specjalnej blaszce tworzącej coś w rodzaju ramienia. Na początku obawiałam się, że używanie stalówki skośnej będzie bardzo skomplikowane, a okazało się wręcz przeciwnie. Obecnie używam głównie obsadki skośnej.
Czym pisać stalówką?
Do pisania stalówką używa się zazwyczaj tuszu. Jednak warto dobrze rozeznać się w tym temacie i poczytać recenzje, bo nie każdy tusz będzie wygodny w użytkowaniu. Przede wszystkim, tusz nie może być zbyt rzadki, bo będzie od razu spływał ze stalówki. Zbyt gęsty można rozcieńczyć wodą, więc jeszcze nie ma z tym takiego problemu. Ja używam tuszu Winsor&Newton i dla mnie jest w porządku.
Dużo częściej jednak do pisania używam metalicznych farbek akwarelowych. Ich zaletą jest to, że możesz w bardzo łatwy sposób regulować gęstość farby i jeśli poczujesz, że farba jest zbyt gęsta i niezbyt dobrze spływa ze stalówki – wystarczy, że zamoczysz końcówkę w wodzie i problem rozwiązany. Polecam Gansai Tambi oraz ręcznie tworzone farbki od CactusikArt.
Czy pisanie stalówką jest trudne?
Zawsze mi się wydawało, że tak. Po stalówkę sięgnęłam dopiero w 2021 roku, czyli 4 lata po tym, gdy pierwszy raz trzymałam w ręku brushpena. Początki nauki też nie były u mnie łatwe, ze względu na źle dobrany tusz. Jednak, gdy już kupiłam dobry tusz (wspomniany wcześniej Winsor&Newton) pisanie poszło gładko. Na pewno było mi dużo łatwiej, niż osobie, która nie miała wcześniej styczności np. z brushpenem. Najwięcej trudności na początku może sprawiać sam sprzęt, bo stalówki nie zawsze pracują tak jak chcemy, gdy tusz lub papier jest nieodpowiedni. Dlatego przede wszystkim trzeba na początku oswoić się z narzędziem i dobrze je poznać. Gdy już przez to przebrniesz, pisanie stalówką sprawi Ci naprawdę wiele radości.
Co wybrać na początek przygody ze stalówką?
Jeśli chodzi o tusz, to wspomniałam o nim już wcześniej. Papier powinien być gładki, bez włókien. Mój ulubiony notatnik do pisania to ten (Przetwórnia Wspomnień). W dobry papier naprawdę warto zainwestować, bo brushpeny też lubią pisać po gładkim papierze. Do pisania polecam stalówki Leonardt. Koszt jednej to ok. 3 zł, więc warto kupić kilka różnych i testować. Moje ulubione to Leonardt General Handwriting i Leonardt Copperplate 2 Point. Obsadki warto mieć dwie – prostą (ok. 5 zł) i skośną (ok. 20 zł).
Nie trzeba bać się pisania stalówką. Jest to coraz popularniejsze narzędzie wśród osób zajmujących się hand letteringiem. W kolejnych wpisać pokażę Ci, jak zacząć naukę pisania stalówką, jak przygotować stalówkę, aby chciała współpracować oraz w jaki sposób pisać tuszem i farbami.
Wpis zawiera linki afiliacyjne do produktów, które polecam. Jeśli klikniesz na jeden z linków wymienionych w tym artykule, mogę otrzymać prowizję, gdy dokonasz zakupu. To nic Cię nie kosztuje.
